środa, 29 maja 2013

Pnącza świata cz. 4 JIAOGULAN GYNOSTEMMA - Ziele długowieczności

Jiaogulan Gynostemma - pnąca bylina - zioło długowieczności pochodzi z południowych krańców Chin, północnego Wietnamu , Korei Południowej i Japonii. Jiaogulan jest najbardziej znany jako lek ziołowy; od tysięcy lat stosowany w tradycyjnej medycynie chińskiej. W swoim składzie zawiera wiele witamin i minerałów jak cynk, fosfor, magnez, mangan, potas, selen, wapń i żelazo. Badania kliniczne wykazały szereg leczniczych właściwości Jiaogulanu.

Zastosowanie: ziele Jiaogulan jest środkiem eliminującym, czyli oczyszcza organizm z trujących substancji, o lekko gorzkim smaku. Może rosnąć w ziemi oraz w pojemnikach na tarasach. Można uprawiać także w pomieszczeniach domowych przez cały rok, w miejscu dobrze oświetlonym. Osiąga długość 4-8m. 


Stwierdzono, że Jiaogulan:
- hamuje namnażanie się komórek nowotworowych od 20 do 80%,
- zwiększa sprawność mięśnia sercowego,
- przeciwdziała marskości wątroby,
- jest inhibitorem dla niektórych bakterii, np. w ich obecności ginie staphylococcus aureus,
- reguluje ciśnienie krwi i poziom cholesterolu, zapobiega miażdżycy i zawałowi serca,
- poprawia funkcje nerek,
- picie wieczorem naparu poprawia jakość i długość snu,
- antydepresant - utrzymuje stan równowagi organizmu,
- stymuluje wytwarzanie tlenku azotu, który odblokowuje i poszerza naczynia krwionośne,
- podnosi odporność,
- ma działanie przeciwzapalne m. in. na wrzody żołądka,
- reguluje poziom cukru we krwi,
- zwiększa wydolność układu oddechowego,
- poprawia przemianę materii,
- reguluje przepływ krwi, usuwa zastoje krwi,
- działa przeciwbólowo,
- przeciwdziała pogrubianiu się ścianek żył na skutek syntezy białek i DNA,
- chroni DNA przed uszkodzeniem, co opóźnia proces starzenia się organizmu.


Owocowanie i kwitnienie: Kwiatostany są opadające, utworzone z małych (2-3mm) żółto-zlielonych kwiatów. Kwitnie w sierpniu i wrześniu. Owoce są niejadalne, okrągłe jagody średnicy 5-8mm. Najpierw są ciemnozielone, następnie prawie czarne gdy dojrzeją. 

Pielęgnacja: Należy starannie okrywać na zimę przed mrozem. Wymaga stanowiska oświetlonego, ale niezbyt silnie nasłonecznionego. Wymaga gleby dobrze przepuszczalnej. Należy często podlewać. 

Cięcie: Ziele to jest byliną pnącą, dlatego wczesną wiosną należy przyciąć tuż nad ziemią wszystkie pędy roślin, które są uprawiane w ziemi. Przycinanie podczas okresu wzrostu powoduje lepsze rozkrzewianie się rośliny.

Może rosnąć w pojemnikach - latem na balkonie lub tarasie, a zimą w chłodnym, ale nie mroźnym miejscu. Przez cały rok może być uprawiana w pomieszczeniu, np. w kuchni.

We współczesnej medycynie Jiaogulan jest też nazywany 'pięciolistnym żeńszeniem' - mówi się, że ma podobne właściwości, ale cztery razy mocniejsze działanie.

Herbata może być przygotowana zarówno ze świeżych jak i z suszonych listków. Liście gotuje się przez 3 minuty lub parzy tak, jak herbatę i gotowe.
Świetnie nadaje się też do sałatek.
 Liście i młode pędy pozyskujemy przez cały okres wzrostu. Przycinanie rośliny w tym celu nie szkodzi pnączu, wprost przeciwnie - powoduje jej lepsze rozkrzewianie się.

Uwaga: W uprawie domowej roślina w okresie jesiennym przechodzi w stan spoczynku. Przycinamy pędy tuż nad ziemią i delikatnie podlewamy przez cały okres zimy. Ziemia powinna być bardziej sucha niż mokra. W okresie wiosennym z korzeni zaczyna rosnąć nowa roślina. 


niedziela, 12 maja 2013

Pnącza świata cz. 3

Jagoda Goji ( Lycium chinense ) – kolcowój chiński odmiana MROZOODPORNA.
Kolcowój chiński pochodzi z Azji Wschodniej. Uprawia się ją przede wszystkim w Chinach i Tybecie. Jagody kolcowoju chińskiego znane są komercyjnie jako jagody goji, a w Chinach pod nazwą gou qi zi. 
Pełnią ważną rolę w tradycyjnej medycynie chińskiej- prawie każdy ziołowy specyfik leczący oczy zawiera je w swoim składzie. Zwiększają wytrzymałość, stymulują układ odpornościowy, pobudzają, osłaniają wątrobę, poprawiają wzrok, opóźniają efekty starzenia, obniżają ciśnienie krwi. Jagody Goji obecne są także w chińskiej kuchni. 
Rośliny w uprawie preferują stanowisko słoneczne i glebę przepuszczalną, są mało wymagające i dobrze rosną nawet na ubogim, piaszczystym podłożu.
Jesienią dolne partie roślin owocowych można okryć korą, trocinami, zrębkami drzewnymi aby zabezpieczyć je przed ostrymi mrozami. 
Cięcie- przycinamy pożną jesienią lub zimą, przed rozpoczęciem wegetacji. Cięcia stosujemy zależnie od odmiany.

Uwaga
- w krajach anglojęzycznych jagody goji noszą nazwę wolfberry co znaczy wilcze jagody.w Polsce tej nazwy używa się do zupełnie innej rośliny ( ATROPA BELLADONNA ). Wilczych jagód ( ATROPA BELLADONNA ) rosnących na terenach Polski NIE WOLNO spożywać, gdyż jest silnie trująca.
- Kolcowój pospolity również występuje na terenach Poski, i uznawany jest za roślinę trującą. Najnowsze badania wykazują że to pomyłka i zaszkodzić mogą liście i niedojrzałe owoce spożyte w nadmiernej ilości. W trakcie dojrzewania substancje szkodliwe znikają. Ten problem dotyczy również innych roślin rosnących na terenach Polski.




Cytryniec chiński (Schisandra chinensis)- jagody życia
Jest drzewiastym pnączem z rodziny cytryńcowatych, rosnących dziko w północnych Chinach, na Półwyspie Koreańskim i Rosji w lasach nad brzegami rzek i strumieni. Okrywa owocu jest słodka, miąższ kwaśny, nasiona gorzkie i cierpkie, a środek leczniczy z nasion podczas przechowywania staje się słony. Dorasta do 10-12 m. Kwiaty kremowobiałe, czasami różowe.Jest wytrzymały na surowe warunki klimatyczne. Znakomicie wije się po pergolach, altanach i płotach. W nasionach znajdują się czynne związki posiadające właściwości wzmacniające organizm, podobnie jak żeń-szeń. Owoce cytrynowca używane są do wytwarzania soku lub jako susz do herbaty. Szczególnie nadają się na nalewki. Mają nieocenione właściwości lecznicze przy zmęczeniu fizycznym, umysłowym, senności, niedokrwistości, chorobach płuc, przewodu pokarmowego, wątroby i wzroku. 
Kwitnie od maja do czerwca. Rośnie na glebach żyznych, próchnicznych, dostatecznie wilgotnych. Roślina mało wytrzymała na suszę, lubi stanowiska jasne.